Cây trồng thiếu chất dinh dưỡng, quá trình quang hợp, sinh trưởng và ra hoa kết quả sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng là yếu tố sống còn đối với sự phát triển của cây trồng.
Trên thực tế, cây sẽ phát ra những “tín hiệu” thông qua hình dáng, màu sắc lá, thân, rễ và hoa quả để báo hiệu tình trạng thiếu chất. Nếu người trồng nhận biết sớm, có thể bổ sung kịp thời để khắc phục. Ngược lại, nếu để kéo dài, cây sẽ còi cọc, dễ sâu bệnh, năng suất giảm mạnh.
Cây trồng thiếu chất đa lượng:
Dấu hiệu cây thiếu đạm (N) và cách khắc phục:
- Đạm là thành phần chính của diệp lục, axit amin và protein – yếu tố thúc đẩy tăng trưởng thân, lá.
- Biểu hiện thiếu đạm: Lá già ngả vàng nhạt từ gốc lên ngọn, thân cây còi cọc, phát triển chậm, lá nhỏ và ít, hoa quả ít, chất lượng kém.
Cách khắc Phục
- Bón bổ sung phân đạm urê, amoni sunfat hoặc phân hữu cơ giàu N..
- Đối với rau ăn lá, nên bón thúc thêm trong giai đoạn sinh trưởng mạnh.
Dấu hiệu cây thiếu lân (P) và cách khắc phục:
- Lân đóng vai trò quan trọng kích thích cây hình thành rễ, thúc đẩy ra hoa, tạo hạt và quả.
- Biểu hiện thiếu lân: Lá có màu xanh tím, tím đỏ, nhất là ở mặt dưới, rễ kém phát triển, cây chậm lớn, quả ít, hạt lép.
Cách khắc phục
- Bón phân lân nung chảy, super lân hoặc DAP.
- Với đất chua, nên kết hợp bón vôi để tăng hiệu quả hấp thụ.
Dấu hiệu cây thiếu kali (K) và cách khắc phục:
- Kali giúp điều hòa trao đổi nước, tăng sức chống chịu sâu bệnh, cải thiện chất lượng quả.
- Biểu hiện thiếu kali: Lá già bị cháy mép, khô vàng dần, cây yếu, dễ đổ ngã, quả nhỏ, chất lượng kém, dễ thối hỏng khi bảo quản.
Cách khắc phục
- Bón phân kali clorua (KCl), kali sunfat (K₂SO₄).
- Đối với cây ăn quả, nên bón kali ở giai đoạn nuôi quả.
-
Tùy vào chất dinh dưỡng thiếu hụt và thời điểm để lựa chọn loại phân bổ sung phù hợp
Cây trồng thiếu chất trung vi lương:
Dấu hiệu cây thiếu canxi (Ca) và cách khắc phục
- Canxi giúp hình thành tế bào, tăng độ cứng vững của cây, hạn chế nứt nẻ quả.
- Cây trồng thiếu canxi lá non bị quăn lại, mép lá cháy khô, rễ kém phát triển, dễ thối rễ, quả nứt, xuất hiện thối đít ở cà chua, ớt.
- Cách khắc phục: Bổ sung canxi bằng vôi bột, dolomite, hoặc phun canxi-boron qua lá kết hợp phân hữu cơ để giữ canxi trong đất.

Dấu hiệu cây thiếu magie (Mg) và cách khắc phục:
- Magie là trung tâm phân tử diệp lục, tham gia quang hợp.
- Cây trồng thiếu magie lá già xuất hiện vệt vàng giữa gân, trong khi gân vẫn xanh, toàn bộ lá dần úa vàng, quang hợp giảm, trái dễ bị rụng non.
- Cách khắc phục: Bón phân MgSO₄ (phân Kieserite), phun dung dịch Mg qua lá để cây hấp thu nhanh.

Dấu hiệu cây thiếu lưu huỳnh (S) và cách khắc phục:
- Lưu huỳnh tham gia hình thành protein, vitamin, giúp cây cứng cáp.
- Cây trồng thiếu lưu huỳnh lá non vàng đều, khác với thiếu đạm (lá già vàng trước), cây còi cọc, thân nhỏ, chậm phát triển.
- Cách khắc phục: Sử dụng phân SA (sunfat amoni), thạch cao hoặc phân chứa S, bón phân vi sinh hữu cơ có lưu huỳnh tự nhiên.
Cây trồng thiếu chất vi lượng:
Ngoài các chất đa lượng, trung lương, các chất vi lượng cũng đóng vai trò quan trọng không thể thiếu trong quá trifng sinh trưởng của cây trồng. Ví dụ:
- Sắt tham gia tổng hợp diệp lục và nhiều enzym quan trọng.
- Kẽm thúc đẩy phân chia tế bào, tổng hợp hoocmon sinh trưởng.
- Đồng giúp hình thành enzym, tăng khả năng chống chịu bệnh.
- Mo hỗ trợ vi khuẩn cố định đạm, giúp cây đồng hóa nitrat.
- Bo cần cho quá trình ra hoa, đậu quả, hình thành tế bào.
Biểu hiện khi cây thiếu các chất vi lượng:

- Thiếu sắt lá non vàng nhưng gân lá vẫn xanh đậm, cây yếu, chậm phát triển.
- Thiếu kẽm lá nhỏ, biến dạng, mọc sít nhau (hiện tượng “lá kim”), lá non vàng nhạt, cây chậm phát triển.
- Thiếu đồng ngọn cây héo rũ, chồi non bị chết khô, lá non hẹp, quăn lại, quả kém phát triển, dễ bị bệnh thối,
- Thiếu Bo hoa rụng nhiều, đậu quả kém, quả biến dạng, rỗng ruột lá non giòn, dễ gãy.
- Thiếu Mo lá non vàng, mép cháy, cây họ đậu ít nốt sần, cố định đạm kém
Cách khắc phục cây trồng thiếu chất vi lượng:
Thông thường các hợp chất vi lượng được tổng hợp thành các loại phân bón như COMBI, Amino Acid…, chỉ cần bà con thường xuyên bổ sung cho cây để cân bằng và cung cấp đủ vi lượng cho cây.
Nếu nhận thấy cây trồng có biểu hiện thiếu một vài chất vi lượng cụ thể, bà con có thể lựa chọn các loại phân bón chứa chất dinh dưỡng cần bổ sung như: chelate sắt (Fe-EDDHA, Fe-DTPA) bổ sung sắt, ZnSO₄ hoặc chelate kẽm chứa kẽm, CuSO₄ nồng độ loãng chứa đồng, hợp chất CanxiBo chưa Bo và Canxi, dung dịch ammonium molybdate chưa Mo…

Nhận biết dấu hiệu thiếu dinh dưỡng của cây trồng là kỹ năng quan trọng giúp nông dân kịp thời điều chỉnh phân bón, tránh thất thu năng suất. Ngoài ra, bà con cũng cần lưu ý đến những yếu tố môi trường ảnh hưởng tới khả năng hấp thu dinh dưỡng của cây để tối ưu việc bón phân cho cây trồng. Một chiến lược dinh dưỡng hợp lý không chỉ khắc phục tình trạng thiếu chất mà còn giúp cây khỏe mạnh, chống chịu sâu bệnh tốt và mang lại sản lượng ổn định, bền vững.
Nhịp Sống Sạch chuyên thi công lắp đặt vườn rau sân thượng, ban công, thiết kế, lắp đặt hệ thống tưới tự động chuyên nghiệp. Cung cấp vật liệu làm vườn rau, phân bón hữu cơ, hạt giống, thiết bị phun tưới tự động….Liên hệ ngay với chúng tối để được tư vấn miễn phí.
———————————————
Nhịp Sống Sạch
Địa chỉ: 17/4 TL19, tổ 18 – KP3, Phường Thạnh Lộc, Quận 12
Hotline: 0905.498.313
Fanpage: www.facebook.com/nhipsongsach